دهقان: استخدام یعنی پیش فروش عمر؛ به کارآفرینی فکر کنید

به گزارش خبرنگار اجتماعی آرمان خبر، حسین دهقان، رئیس بنیاد مستضعفان، در آیین اختتامیه سومین دوره مسابقه ملی و مسئله‌محور «راهی شو» گفت: حضور در جمع شما، با چهره‌های شاداب، باانگیزه و مصمم برای ورود به عرصه ساختن ایران عزیز، مایه افتخار است.

وی ادامه داد: صحبت‌های دانشجویان و نخبگان بسیار راحت و بی‌تکلف بود و ذهنم درگیر این شد که چه چیزی در این جلسه بیان کنم که هم برای شما و هم برای خودم آموزنده باشد. روزی که کار در بنیاد را آغاز کردم، حکمم را از حضرت آقا دریافت کردم. در بخشی از آن حکم، وظیفه ما ایجاد زمینه برای به‌کارگیری و فعال‌سازی جوانان نخبه و انقلابی کشور بود؛ یعنی همان متخصصانی که در این فضا و اکوسیستم تنفس می‌کنند.

وی تصریح کرد: امروز بحث‌هایی مطرح می‌شود که برخی انقلابی‌گری می‌کنند و برخی واقعاً انقلابی‌اند؛ میان این دو واژه تفاوتی جدی وجود دارد. از نظر من، انقلابی کسی است که از تمام ظرفیت‌های خود برای برداشتن باری از دوش جامعه‌اش استفاده می‌کند. مهم نیست کجا، در چه جایگاهی یا چه حوزه‌ای فعال است؛ مهم این است که این حس در او وجود داشته باشد که برای حل مشکلی از جامعه‌اش تلاش کند یا آن را به سطحی بالاتر برساند. این هم کار است، هم جهاد، هم رسالت و هم مأموریت.

وی گفت: انسان تا زمانی که در دایره فیزیکی یا ذهنی خودش محصور است، هیچ پیشرفتی را تجربه نمی‌کند. اما زمانی که از خود عبور کند، نقطه آغاز رشد، تعالی و تکامل او رقم می‌خورد. شما جوانان که از توانایی ذهنی، قابلیت علمی و نیروی جوانی بهره‌مند هستید، باید این نعمت الهی را صرف رشد خود و محیط پیرامونی‌تان کنید. هر جا که هستید، آن‌جا را تحت تأثیر قرار دهید، به آن‌جا انرژی ببخشید و زندگی را به جریان بیندازید.

رئیس بنیاد مستضعفان ادامه داد: جوان، نماد نشاط، آینده‌خواهی، امید و مطالبه‌گری است و فراتر از مرزها حاضر است خود را وقف مردم و همنوعانش کند. البته این تلاش‌ها باید با بهره‌مندی متناسب همراه باشد؛ زیرا زندگی، هزینه دارد. اما آنچه به کار انسان رنگ و جلا می‌دهد، نیت و نحوه نگاه او به کار است.

وی خطاب به جوانان تأکید کرد: هیچ‌گاه دنبال این نباشید که کسی شما را استخدام کند. استخدام یعنی پیش‌فروش عمر. شما در اختیار یک سازمان قرار می‌گیرید، در ازای آن جبران خدمت دریافت می‌کنید، اما در واقع سرمایه جوانی‌تان را به بهای یک حقوق فروخته‌اید. به جای آن، به کارآفرینی فکر کنید، به خلق فرصت برای دیگران بیندیشید. شغل یعنی قرار گرفتن در یک چارچوب، اما کار یعنی به میدان آوردن جوهره توانمندی‌ خود با استقلال و خلاقیت. اگر این نگاه حاکم باشد، همان چیزی محقق می‌شود که ما به‌دنبال آن هستیم.

دهقان افزود: خداوند فرصت‌ها و امکان‌ها را فراهم می‌کند، اما این به‌معنای تلاش نکردن نیست. باید نمونه‌های موفق را دید، زندگی‌نامه کارآفرینان بزرگ را مطالعه کرد. چه آنان که در قید حیات‌اند و چه آن‌هایی که دوره‌ای از زندگی‌شان را صرف خدمت کرده‌اند. هیچ‌کدام بدون سختی، بدون موانع و بدون تلاش به جایی نرسیده‌اند.

وی خاطرنشان کرد: همین موانع‌اند که انسان را می‌سازند و او را صیقل می‌دهند. این مشکلات انسان را از حالت گلخانه‌ای خارج کرده و تبدیل به درختانی پرقدرت می‌کنند که حتی در دل کویر و در مواجهه با طوفان، رعد و برق، همچنان استوار می‌مانند. ما نیز باید حرکت کنیم.

وی در ادامه‌ سخنان خود، با تأکید بر اهمیت تغییر نگرش و ارتقای افق ذهنی نخبگان گفت: نباید منتظر باشیم کسی برای ما فرش قرمز پهن کند؛ باید کاری کنیم که دیگران خودشان فرش قرمز بیندازند و از ما بخواهند عبور کنیم. این اتفاق زمانی می‌افتد که برای خودمان برند و اعتبار بسازیم، به‌گونه‌ای رفتار کنیم که همه خواهان همکاری با ما باشند و این ما باشیم که تصمیم بگیریم با چه قیمتی، برای چه کسی و در کجا کار کنیم.

وی افزود: امروز این فرصت برای همه شما فراهم است. نمی‌خواهم با این حرف‌ها فضای ذهنی‌تان را تیره کنم، اما وقت آن است که از پله‌های فعلی بالا برویم، افق دیدمان را بلندتر ببینیم و آینده را در مقیاس وسیع‌تری تصور کنیم. هر لحظه از عمر ما قیمتی دارد و باید آن را به بهترین شکل صرف کنیم. این ما هستیم که برای زمان‌مان ارزش تعیین می‌کنیم.

دهقان با اشاره به ارزش عمر انسان اظهار کرد: عمر یک مسیر یک‌طرفه است؛ نه قابل بازگشت است و نه قابل جایگزینی. ما هستیم که به این مسیر عرض و عمق می‌دهیم و معنا می‌بخشیم. اگر در مسیر زندگی و کار، با موانع و سنگلاخ‌ها روبه‌رو شدیم، باید از خود بپرسیم: همت ما کجاست؟ اراده ما چقدر است؟ نقطه‌ی تسلیم و گریزمان را کجا تعریف می‌کنیم؟ جوانی یعنی این‌که هیچ مانعی نتواند ما را متوقف کند؛ چون هدف متعالی داریم و برای آن می‌سازیم، می‌سوزیم و پیش می‌رویم.

وی خطاب به نخبگان جوان گفت: رسیدن به موفقیت یک چیز است، حفظ آن چیز دیگر. سخت‌ترین بخش کار، نگه‌داشتن جایگاه به‌دست‌آمده است. اگر این دوره را به‌عنوان یک مسابقه ببینیم، مهم‌تر از برنده‌شدن، آغاز یک مسیر جهشی است. این اختتامیه نیست، آغاز یک مرحله‌ی جدید است؛ یک پرش برای رفتن به سطحی بالاتر.

وی تأکید کرد: در بنیاد مستضعفان تلاش داریم این مسیر را جدی بگیریم؛ نه‌فقط در حوزه نخبگان، بلکه در سطح عمومی جامعه نیز باید زمینه‌ساز چنین جهشی باشیم. ما باید در سازمان خود و در سیاست‌های اعتباری‌مان، این نگاه را درونی کنیم.

وی در ادامه با اشاره به دغدغه‌های نخبگان درباره ارتباط خودسازی فردی با ساختارهای حاکمیتی به‌ویژه دولت گفت: این تصور که دولت موجودی ناکارآمد و زائد است، صحیح نیست. دولت می‌تواند کارآمد باشد، مشروط بر آن‌که اصولی در آن رعایت شود. اولاً دولت بزرگ الزاماً به‌معنای دولت کارآمد نیست. دولتی که مبتنی بر نظام شایسته‌سالاری نباشد، نمی‌تواند موثر عمل کند. دولتی که صرفاً تبدیل به کارخانه‌ی توزیع موقعیت و شغل شود، قطعاً ناکارآمد خواهد بود.

دهقان افزود: دولت باید در جایگاه سیاست‌گذار، هدایت‌گر و تنظیم‌گر قرار بگیرد و با جذب بهترین استعدادها، بستری برای فعالیت آن‌ها در جامعه فراهم کند. اگر دولت بتواند زیرساخت‌هایی بسازد که جامعه بر بستر آن‌ها شکوفا شود، کار درستی کرده است. پس از آن نیز باید از پروژه‌ها و تصدی‌گری‌ها خارج شود و امور را واگذار کند.

وی درباره بخش خصوصی نیز اظهار کرد:
این‌که بگوییم بخش خصوصی حتماً موفق است هم تصور دقیقی نیست. آن‌چه موفق است، بخش فعال و توانمند است که به‌خاطر نداشتن محدودیت‌های بروکراتیک، تصمیم‌گیری سریع‌تری دارد، مسئولیت‌پذیر است و هزینه و فایده در آن معنا دارد. اگر دولت هم این رویکرد را پیدا کند و خود را مسئول و پاسخ‌گو بداند، حتماً می‌تواند کارآمد باشد.

وی تأکید کرد: ما نیازمند تغییر نگاه در هر دو بخش هستیم؛ هم در ساختارهای رسمی و هم در انگیزه‌های فردی نخبگان. آینده متعلق به کسانی است که حاضرند فراتر از محدوده‌های ذهنی و ساختاری خود حرکت کنند و با عزم و اراده، مسیر را بسازند.

وی با اشاره به سخنان تاریخی حضرت امام خمینی(ره) خطاب به نسل نوجوان، گفت: زمانی که حضرت امام فرمودند آینده این نظام و این کشور متعلق به شماست، شما در مدارس ابتدایی بودید؛ این جمله صرفاً شعار نبود، بلکه باید باورش کنیم. قرار نیست دیگران آینده را برای شما تعیین کنند، بلکه این شما هستید که باید در آینده، کشور را اداره کرده و آن را به پیش ببرید.

وی با اشاره به رویکرد بنیاد در حوزه اقتصادی و حکمرانی افزود: ما در بنیاد به‌دنبال آن نیستیم که هر روز یک سازمان عریض و طویل جدید ایجاد کنیم. به همین دلیل، فرآیند واگذاری بخشی از مجموعه‌ها به مردم از طریق بورس آغاز شده است. در جاهایی که شأن بنیاد اقتضا نمی‌کند، ضرورتی ندارد که بمانیم. کاری که بخش خصوصی می‌تواند انجام دهد، باید به او سپرده شود. حتی باید کمکش کنیم تا توانمند شود و بتواند آن کار را اداره کند.

دهقان با اشاره به اشکالات موجود در روند خصوصی‌سازی در کشور گفت: ما نمی‌خواهیم صرفاً با واگذاری، از مسئولیت فرار کنیم. متأسفانه روند خصوصی‌سازی در کشور به‌گونه‌ای بوده که وقتی دارایی‌ای از سوی دولت واگذار می‌شود و فرد یا مجموعه‌ای آن را دریافت می‌کند، به‌محض پیشرفت آن مجموعه، عده‌ای مدعی می‌شوند که این دارایی مفت واگذار شده و خواستار بازپس‌گیری آن می‌شوند. این روش باعث می‌شود که نه بخش خصوصی بتواند شکل بگیرد، نه رشد کند و نه اثربخش باشد.

وی تصریح کرد: باید یاد بگیریم اگر قرار است دارایی را واگذار کنیم چه در قالب خصوصی‌سازی و چه مولدسازی باید اهلیت و توانمندی طرف دریافت‌کننده اثبات شود. در غیر این صورت، منابع، سرمایه و حتی عمر افراد تلف خواهد شد. توانمندی، شرط اولیه پذیرش مسئولیت و موفقیت در هر کاری است.

دهقان تأکید کرد: ما در فرآیند واگذاری، نظارت و مراقبت خواهیم کرد تا طرف دریافت‌کننده بتواند دارایی را به‌درستی اداره کند. اگر در ابتدا موانع و مشکلاتی داشت، کمک می‌کنیم تا رفع شود و مسیر توسعه را طی کند.

وی با اشاره به شعار سال گذشته که «جهش تولید با مشارکت مردم» بود، گفت: چگونه می‌توان این مشارکت را محقق کرد؟ یکی از راه‌های آن، استفاده از ظرفیت تیم‌هایی است که شکل گرفته‌اند. این تیم‌ها می‌توانند وارد زنجیره‌های فعالیتی بنیاد شوند و مسئولیت بخش‌هایی از آن را بر عهده بگیرند. اگر چنین ظرفیتی را دارند، چرا به آن‌ها واگذار نکنیم؟ قطعاً از آن‌ها حمایت می‌کنیم.

دهقان اظهار کرد: در مجموعه‌های دانش‌بنیانی که در حوزه‌های فعالیتی بنیاد فعال‌اند، اگر تیمی بتواند در زنجیره ما قرار گیرد، با واگذاری درصد کمی از سهام، مدیریت کامل را به آن‌ها خواهیم سپرد. چرا که هدف این است خودشان کار را انجام دهند، نه اینکه صرفاً ما به‌عنوان ناظر باقی بمانیم.

وی گفت: ریشه بدوانید، رشد کنید، توانمند شوید، روی پای خودتان بایستید و کار کنید؛ ما نیز خریدار کار شما هستیم. رویکرد ما این است که از سهام‌داری خارج شویم؛ اساساً دنبال سهام مدیریتی در این مجموعه‌ها نیستیم. هدف‌مان این است که اعتبار خود را بگذاریم، سرمایه فراهم کنیم و در اختیار قرار دهیم تا طرف مقابل بتواند با تکیه بر ایده و فکری که دارد و مجموعه‌ای که فراهم کرده، با سرعت رشد کند، بزرگ شود و فعالیت کند؛ نه برای ما، بلکه برای خودش و در نتیجه برای کشور کار کرده است.

رییس بنیاد مستضعفان گفت: امروز هر بنگاهی که در حال فعالیت اقتصادی و کسب‌و‌کار است باید بداند که در فضای پرتلاطم تغییرات نمایی و شتابان که در عرصه‌های ملی و فراملی در حال وقوع است، نمی‌تواند با داشته‌های فعلی به مسیر ادامه دهد. ما نیاز به دانش داریم، نیاز به فناوری، نوآوری، ابتکار و خلاقیت داریم. اگر می‌خواهیم در سطح ملی یا در سطح بنگاه باقی بمانیم، باید حامل پیام نوآوری باشیم، باید ایده خلق کنیم. اگر فقط مسئله تعریف شود، می‌شویم کارفرما، پیمانکار و مجری، اما نمی‌شود نشست و فکر نکرد.

وی تصریح کرد: ما باید به مسائل اساسی، گلوگاه‌های فناورانه و دانش‌بنیان بیندیشیم. اگر در افق بلندمدت، برای دهه آینده نیاز به حوزه‌های جدید دانشی و فناورانه داریم و دولت به آن نمی‌پردازد، و بخش خصوصی هم انگیزه ندارد چون بازگشت مالی فوری نمی‌بیند، ما در بنیاد این خلا را پر می‌کنیم. یعنی نیاز فردای کشور را شناسایی و امروز برای آن اقدام می‌کنیم؛ و قطعاً این کار را خواهیم کرد.

دهقان خاطرنشان کرد: در دنیا مدل‌های توسعه‌یافته وجود دارد که آزموده شده‌اند و به نتیجه رسیده‌اند؛ مثلاً الگوی «دانشگاه + صنعت + دولت». این سه باید با هم کار کنند. در کشور ما از زمانی که رهبر انقلاب بر لزوم ارتباط دانشگاه و صنعت تأکید کردند و سازوکارهایی مانند معاونت علمی ریاست جمهوری شکل گرفت، در حال حرکت به این سمت هستیم، ولی هنوز به مرحله اجرایی کامل نرسیده‌ایم.

وی گفت: دانشگاه‌های ما هنوز در حال تعریف نسل‌های خود هستند؛ یکی می‌گوید نسل اولم، دیگری دوم، سومی، چهارمی، حالا هم نسل پنجمی مطرح شده. ما کجای این فضا ایستاده‌ایم؟ شما هستید که باید این فضا را برای کشور معنا کنید. شما دانشگاهی هستید، می‌توانید کارآفرین هم باشید. دولت را نیز باید به دنبال خود کشاند.

دهقان گفت: دولت همیشه همراه پیشگامان نمی‌آید. در همه کشورها، هرجا که پیشرفت صورت گرفته، تمام سیاست‌ها و پروتکل‌های صنعت و فناوری را پیشگامان این حوزه تدوین کرده‌اند، چون فهم‌شان بیشتر بوده و درگیر کار بوده‌اند. فهم و درک این فرآیندها برای برخی زمان‌بر است. هنوز ما درگیر بانکداری الکترونیک هستیم، در حالی که رمزارزها وارد شده و در حال پشت سر گذاشتن همه این نظام‌های سنتی هستند.

رئیس بنیاد مستضعفان گفت: فناوری بلاک‌چین به‌زودی تمام ساختارهای متمرکز هویتی را پشت سر خواهد گذاشت. روزی به من گفتند بلاک‌چین می‌تواند خسارتی بزرگ وارد کند، چون بانک مرکزی را از بین می‌برد. پاسخ دادم که اتفاقاً بلاک‌چین آمده تا شبکه‌ای ایجاد کند و ارتباطات معنادار را شکل دهد. آمده تا مرزها را از بین ببرد؛ و این اتفاق خواهد افتاد.

وی ادامه داد: اگر فردای اقتصاد جهانی، فردای متأثر از هر بحرانی با فناوری‌های نوینی همچون هوش مصنوعی و دیگر فناوری‌ها شکل می‌گیرد، ما نیز باید در هر حوزه‌ای که هستیم، خود را با این فناوری‌ها آغشته کنیم. منظور این است که بهره‌وری را افزایش دهیم، هزینه را کاهش دهیم، سرعت را بالا ببریم و تولید دانش را جلو ببریم.

دهقان در پایان تاکید کرد: در بنیاد نیز به حول و قوه الهی همین کار را خواهیم کرد. نسبت خود را با دانشگاه، با کارآفرینان، با نخبگان و با دولت بازتعریف می‌کنیم و سعی می‌کنیم با اتکا به اعتباری که داریم و حمایتی که می‌توانیم جذب کنیم، این مسیر را هموار کنیم؛ تا جوانان این سرزمین با امید به آینده، با تعلق و دلبستگی به کشور و با باور به اینکه می‌توانند به مردم خدمت کنند و ایران عزتمندی بسازند، در این مسیر حرکت کنند.

انتهای پیام/